Mabuku a Chipangano Chatsopano a Baibulo

Chipangano Chatsopano cha Baibulo ndi mabuku okwana 27, lolembedwa makamaka ndi atumwi. Chipangano Chatsopano cha malemba opatulika ndi mabuku ndi makalata omwe adalembedwa Yesu atamwalira. Ichi ndichifukwa chake Chipangano Chatsopano chimadziwika kuti ndi gawo lachikhristu la m'Baibulo ndipo ndiwo mabuku omwe alandilidwa posachedwa kwambiri. ambiri a mabuku a Chipangano Chatsopano amafotokoza za moyo ndi ntchito za Yesu, motero amadziwika kuti uthenga wabwino. Chipangano Chatsopano chimayamba ndi Uthenga Wabwino wa Mateyo ndipo chimathera ndi Apocalypse of Saint John.

Ngakhale lero pali zotsutsana zambiri m'maofesi ena achikristu pankhani yamasulidwe amalemba ena. Ambiri mwa mabuku ndi zilembo za Chipangano Chatsopano zidalembedwa m'Chiheberi kapena Chiaramu. Pamene kumasulira kwa mabuku a Chipangano Chatsopano kumapangidwa pali omwe amatsimikizira kuti magawo ena amalemba oyambilira adalandidwa. Komabe, nthambi zazikulu zachikhristu monga Tchalitchi cha Katolika zimakana izi ndipo zimati zonse zili bwino. Komabe, ena ochepa amati ayi, koma Chikhristu chambiri chimavomereza kumasulira kwa lililonse mwa mabuku 27wa.

Kodi mabuku a Chipangano Chatsopano ndi ati?

Chipangano Chatsopano chapangidwa ndi mabuku 27, omwe adalembedwa Yesu atamwalira. Izi ndi nkhani kapena uthenga wabwino wa moyo ndi ntchito ya Khristu ndi makalata ena olosera monga Apocalypse yolembedwa ndi Yohane Woyera. Chipangano Chatsopano chimadziwika kuti ndi gawo lachikhristu la Baibuloli, chifukwa ndi Yesu amene amatenga gawo logwirizana ndi gawo ili. Pachifukwa ichi ena a zipembedzo zina zosakhulupirira Mulungu m'modzi sizizindikira magawo amalemba atsopanowa.

Mauthenga Abwino anayi

Buku la Chipangano Chatsopano limayamba ndi Mauthenga Abwino anayi, olembedwa ndi Mateyu, Maliko, Luka ndi Yohane. Amasimba za moyo ndi ntchito ya Yesu waku Nazareti, kuyambira kubadwa kwake mpaka kufa kwake ndi kuukitsidwa kwake. Uthenga wabwino kwambiri ndi wa Luka, popeza ndi izi zomwe zimafotokoza mwatsatanetsatane nkhaniyi. Mosakayikira, Mauthenga Abwino ndi mabuku ofunikira kwambiri m'Chipangano Chatsopano. Amawerengedwa kuti ndi mabuku opatulika kwambiri m'Baibulo, chifukwa amafotokoza za moyo ndi ntchito ya Khristu Mpulumutsi. Momwe Mwana wa Mulungu adaperekera moyo wake chifukwa cha anthu.

Mabuku amtsogolo

Pambuyo pa uthenga wabwino, mabuku 23 otsalawo ndi omwe amapanga Chipangano Chatsopano. Ndiwofunikanso ndipo amafotokoza gawo lazaka zoyambirira zachikhristu. Mabukuwa, omwe adalembedwa makamaka ndi atumwi a Yesu waku Nazareti, amalankhula za Chikhristu ngati chipulumutso. Choyambirira cha iwo mwina ndichofunikira kwambiri, bukuli ndi Machitidwe a Atumwi ndipo akuganiza kuti adalembedwa ndi Mtumwi Paulo.

Mndandanda wa mabuku aposachedwa a Chipangano Chatsopano:

• Machitidwe a Atumwi
• Kalata kwa Aroma
• Kalata Yoyamba kwa Akorinto
• Kalata Yachiwiri kwa Akorinto
• Kalata kwa Agalatiya
• Kalata kwa Aefeso
• Kalata kwa Afilipi
• Kalata kwa Akolose
• Kalata Yoyamba kwa Atesalonika
• Kalata Yachiwiri kwa Atesalonika
• Kalata Yoyamba kwa Timoteo
• Kalata Yachiwiri kwa Timoteo
• Kalata yopita kwa Tito
• Kalata kwa Filemoni
• Kalata kwa Ahebri
• Kalata ya Santiago
• Kalata Yoyamba ya Woyera Petro
• Kalata Yachiwiri ya Woyera Petro
• Kalata Yoyamba ya Yohane Woyera
• Kalata Yachiwiri ya Yohane Woyera
• Kalata Yachitatu ya Yohane Woyera
• Kalata ya Yuda Woyera
• Chivumbulutso cha Yohane Woyera.

Kufunika kwa Chipangano Chatsopano

Mabuku a Chipangano Chatsopano a m'Baibulo amadziwika chifukwa chofunikira kwambiri. Popeza mabuku awa amafotokoza zochitika zofunika pamoyo ndi ntchito ya Yesu waku Nazareti, kuyambira pa kubadwa kwake mpaka pa imfa yake ndi kuukitsidwa kwake pambuyo pake. Ichi ndichifukwa chake, ku Chikhristu, Chipangano Chatsopano ndiye gawo lopatulika kwambiri m'malemba oyera, Mauthenga Abwino ndiwoofunikira kwambiri. Chipangano Chatsopano chimanenanso zina mwa zomwe atumwi a Yesu adadutsamo kuti asonyeze Chikhristu ngati njira yachipulumutso. Kuphatikiza pa nkhani yomaliza yamomwe masiku otsiriza aumunthu angakhalire pankhope ya dziko lapansi.

Mabuku a Chipangano Chatsopano ali ndichikhalidwe chokhala okhazikika kwambiri ndikulankhula molunjika uthenga wa Khristu. Pachifukwa ichi kuti lililonse la mabukuwa ndi lofunika kwambiri mkati mwa Baibulo. Ambiri mwa nthambi zazikulu zachikhristu amazindikira mabuku a Chipangano Chatsopano, ngati zitsanzo zoti azitsatira ndikumvetsetsa pang'ono za moyo wa Yesu. Iliyonse mwa mabuku 27 a Chipangano Chatsopano awa ali ndi nkhani yapadera komanso yapadera.

Mabaibulo osiyanasiyana

Tiyenera kunena kuti anthu oyamba omwe analimba mtima kumasulira Chipangano Chatsopano kuchokera ku Chilatini kupita ku Chingerezi ndi Chisipanishi adaphedwa. Chifukwa, makamaka, chifukwa cha nkhanza za Khothi Lalikulu la Katolika ndi anzawo. Lero Mabuku a Chipangano Chatsopano amamasuliridwa m'zilankhulo zoposa 200. Nthambi zazikulu za Chikhristu chamakono, kuphatikiza ndi Tchalitchi cha Katolika, zikuvomereza kuchita matembenuzidwe ambiri. Popeza ndikofunikira kuti m'malo onse apadziko lapansi atha kudziwa gawo la moyo ndi ntchito ya Yesu.

Ubale ndi chipembedzo

Kwa nthawi yayitali zipembedzo zosiyanasiyana zapangitsa otsatira awo kukhulupirira kuti chipembedzo chawo ndi chovomerezeka. Chifukwa chake, onse omwe amachita zipembedzo zina, ngakhale atamandanso Mulungu, sadzalandira chipulumutso. Zomwe ndizosamveka, popeza mabuku a Chipangano Chatsopano amalankhula za chipulumutso ndi kukhululuka, osati kutsutsidwa. Nkhani izi sizimakhazikitsa chipembedzo china kuposa zina, zimayankhula zachikhristu ngati njira yopezera chipulumutso. Kuphatikiza apo, udindo wake ndikungolimbikitsa kutsatira Yesu kuti athe kupeza njira yopita ku paradiso.