E tusa ai ma le ata o le atomic a Niels Bohr, o proton ma neutrons o se atoma o loʻo i totonu o le vaega o loʻo i ai, ae o loʻo siʻomia ai le eletise. E ui lava e le mafai ona tatou iloa tonu le mea o i ai le electron, e i ai vaega e ono maua ai, o atomic orbitals. Ma faʻafefea ona tatou fuafuaina na orbitals? Faigofie lava, faʻaaogaina numera fuainumera.
Lisi o Mataupu
O a numera numera?
E 4 numera numera. Tolu o latou aumaia ia i tatou faʻamatalaga e uiga i le mea o le electron o se atoma faʻapitoa, o lona uiga, latou te aumaia ia i tatou faʻamatalaga e uiga i le taʻamilosaga. I leisi itu, o le fa numera fuainumera numera e le taʻuina mai ia i tatou le mea o le electron, ae faʻafefea. O e le o manino pea e uiga i lenei? Alu i ai!
- Numera autu taua (n). Ole vaega ole malosiʻaga mulimuli e faʻatumu ma faʻailoa mai le lapoʻa o le taʻamilosaga ma o le mea lea o le mamao ile va ole uʻamea ma le electron. Aisea? Faigofie lava. O le lapoʻa o le taʻamilosaga, o le tele foi o le electron mafai mai le fatu o le atoma.
- Azimuthal pe lua numera numera (l). Faʻailoa le faʻavae o le taʻamilosaga.
- Numera fuainumera maneta (m). Faʻailoa le faʻasologa o le taʻamilosaga.
- Fuainumera fuainumera numera (s). Taʻu le auala e taamilo ai le electron.
Faigofie saʻo? Tatou o ma le mea taua!
Faʻafefea e maua numera numera
Ina ia maua numera numera e tatau lava ona e mulimuli i 2 faigofie sitepu:
- Tusi le faʻatulagaina o le eletise.
- Maua numera numera mai le 'eseʻese eletise (o le mulimuli mulimuli na faʻatumuina le orbital).
Faʻatulagaina eletise
Tatou amata i le sitepu 1, tusi le faʻatulagaina o le eletise. Faʻafefea? E lua auala e fai ai, tatou o atu i ai!
Moeller ata
Lenei metotia faʻailoa mai le faʻatonuga o le faʻatumuina o orbitals ala i le ata lenei:
Lenei ata e pulea e le Aufbau faʻavae, lea e puipuia ai o le taʻamilosaga faʻatumuina faʻateleina faʻatulagaina o le malosiaga, o lona uiga, o le taʻamilosaga e i ai le itiiti ifo o le malosi o le a faʻatumuina muamua.
Ina ia iloa poʻo fea le orbital e sili atu lona malosi, o le taotoga n + l e faia. Afai o lenei faʻagaioia mo lua eseʻese atoms mafuaʻaga i le tutusa numera, o le tasi o lona numera n maualuga atu o le a sili atu lona malosi. I nisi upu, i le tulaga o se fusiua, le tasi ma le maualalo numera n o faʻatumu muamua. Seʻi tatou vaʻai iai ma se faʻataʻitaʻiga:
4p: n + l -> 4 + 1 = 5
5s: n + l -> 5 + 0 = 5
Talu ai o loʻo i ai se fusiua i le n + l tulafono, na faʻatumu muamua 4p ona o lona numera n e maualalo.
Kernel Faʻataʻitaʻiga
Ina ia maua le eletise faʻatulagaina mulimuli i lenei faʻataʻitaʻiga e tatau ona e iloa lelei le laulau taimi. Afai o ia i tatou le numera atomika ma le tulaga o le elemeni i le laulau, o se fasi keke!
Lenei metotia ua manatu o se faigofie auala talu ai e faʻatagaina le le tusiaina o le atoa electron configuration. I lenei auala, e mafai ai ona tatou tusia le igoa o le tamaloa elemeni elemeni luga luga o puipui, ma le auala mai lena tamaloloa kesi i le elemeni o loʻo fesiligia. Seʻi o tatou vaʻai i se faʻataʻitaʻiga:O le mea lea, o le a matou tusia le auala savali i le amanaʻia o le numera o le vaitaimi (laina o le periota laulau) ma le "sone" ma, a maeʻa loa le eletise faʻatulagaina tusia, o le a tatou aveʻesea numera fuainumera.
O le phosphor (P) o le a tusia mai le kesi tamaloa muamua, o lona uiga, Neon:
P -> [Ne] 3s23p3
Ioe, e tatau ona e faʻaeteete i lenei metotia, talu ai o sone d ma f o ni sone faʻapitoa. A o tatou faia le faigamalaga, i le sone o le a tatou le tuʻuina le numera o le vaitaimi (laina), ae o le numera o le vaitaimi toʻesea tasi. O le mea lava e tupu i le vaega F, tatou te le tuʻuina le numera o le vaitaimi, ae o le numera o le vaitaimi toʻesea lua. O le a e malamalama atili i ai ma ni nai faʻataʻitaʻiga:
Nb -> [Kr] 5s14d4
E ui ina o i le vaitaimi 5, pe a tatou i le sone d, tatou toʻesea 1.
Nd -> [Xe] 6s24f14
E ui lava o loʻo i le vaitaimi 6, pe a tatou i le sone f, tatou toʻesea 2.
Tuusaunoaga i le eletise faʻatulagaina
O le faʻatulagaina o le eletise o loʻo i ai ni vaega faʻapitoa e, afai e te le o iloaina i latou, e mafai ona taitai atu ai tele ulu fafaga. Ae aua le faʻasalalauina atuatuvale! Matou te taʻuina atu ia te oe!
Sone F
O le Sone F e aliali mai i le pito i lalo o le laulau faavaitaimi, ae o le mea moni "faʻaofi" i le avanoa ua tatou vaʻaia i le paʻepaʻe, o lona uiga, i le va o le muamua ma le lua elemene o laina mulimuli e lua o le sone D.
Ua e vaai iai? O le mea lea, o nisi taimi, pe a tatau ona tatou tusia le eletise faʻatulagaina o se elemeni i le sone F, mo se faʻataʻitaʻiga, Nd, e tatau ona tatou tuʻuina le electron i le sone D o le tutusa tulaga i le faʻasino i lena elemeni i le sone D o lo o muamua ulufale sone F.
Ce -> [Xe] 6s25d14f1
Vaega 6 ma le Vaega 11
Vaega 6 ma le vaega 11 suiga metala o loʻo i ai 4 ma 9 electron i totonu o latou atigi mulimuli, faʻatulagaina. O le mea lea, ia avea o se sili atu mautu elemeni, le s orbital faʻafiafiaina ma leiloa se electron, lea pasi i le isi orbital, le o. I lenei auala, o le s orbital o le a tuʻuina i le electron; ma le ma le 5, pe afai o se elemeni o le kulupu 6, poʻo le 10, pe afai o se elemene o le vaega 11.
Lenei se faʻataʻitaʻiga:
Ag -> [Kr] 5s24d9
E foliga mai, ole mea lea ole faʻatulagaina ole eletise ole siliva (Ag). Peitaʻi, o le leiloa o le electron mai le s orbital, e foliga faʻapea:
Ag -> [Kr] 5s14d10
Peitai, e i ai tuʻusaʻoga i lenei tulafono, pei o Tungsten (kulupu 6), lea e totoe ma 2 electrons i le s orbital ma 4 i le d orbital.
Ae aua le popole! O mea e masani ai (Cr, Cu, Ag ma Au) e mulimulitaʻi ile tulafono lea.
E te mauaina? Ia. Pau lava lena o le mea e te manaʻomia e iloa e uiga i le faʻaaogaina o le eletise. Tatou o mo numera aofaʻi!
Faʻafefea ona maua numera numera
Ina ia mafai ona maua numera numera, e tatau ona tatou iloa le tele o electron ofi i totonu orbital atigi, ma mafaufau o 2 electrons ofi i totonu o se taʻamilosaga.
- Faʻavae s. E naʻo le tasi le faʻataʻamilosaga, o lea e mafai ona ofi ai eletise e 2.
- Faʻafanua i. E i ai 3 orbitals, o lea e i ai le avanoa mo 6 electrons.
- Faʻatonuga o. E i ai 5 orbitals, o lea e mafai ona ofi 10 electrons.
- Faʻafanua f. E 7 taʻamilosaga, o lona uiga, e 14 elektron o loʻo ia te ia.
O lenei ua e malamalama o loʻo i ai 2 electrons i taʻamilosaga taʻitasi, e tatau ona e iloa le tulafono a Hund. O lenei tulafono fai mai a faʻatumuina taʻamilosaga o le sublevel tutusa poʻo le atigi, mo se faʻataʻitaʻiga, o le p atigi, o le electrons faatumu le orbital i le tasi itu (lelei) ma le isi (leaga). E te manaʻo e vaʻai iai ma se faʻataʻitaʻiga?
Afai e i ai a tatou 2p4, o lona uiga, o le 2p orbital ma le 4 electrons, o le a le faʻatumuina faapenei:
O le a faʻatumuina faapenei:
O e mauaina? Sili, tatou vaʻai pe faʻafefea ona fuafua numera:
- Numera o le aofaʻi n. O lenei numera e o gatasi ma le numera o le mulimuli tulaga o le electron faʻatulagaina. Mo se faʻataʻitaʻiga, pe a maeʻa le faʻatulagaina o le eletise i le 4s2, o le numera numera numera autu o le a 4.
- Quantum numera l. O lenei numera e faʻamoemoe i le vaega mulimuli na faʻatumuina.
- Faʻavae s -> l = 0
- Faʻafanua p -> l = 1
- Faʻailoga d -> l = 2
- Faʻafanua f -> l = 3
- Quantum numera m. O le numera m e mafai ona avea ma soʻoga i le va o -l i le l, o lea e faʻamoemoe i luga o le tamaʻi tusi o loʻo i ai le eseesega electron, o lona uiga, pe o le s, p, d poʻo le f. Faʻafefea ona fuafua lenei numera e fai si faigata tele, tatou vaʻai ia i ni nai ata:
- Layer s -> E pei ona matou vaʻaia, o le l e aoga le 0, o lea o le m e na o le aoga 0.
- Layer p -> O le l e aoga 1, o le m e mafai ona -1, 0 poʻo le 1.
- Layer d -> O le l o 2, o lea o le m e mafai ona -2, -1, 0, 1 ma le 2.
- O le vaega f -> l e aoga 3, o lea e mafai ai ona avea -3, -2, -1, 0, 1, 2 ma le 3.
Ua e iloa pe faʻafefea ona faʻatumuina taʻamilosaga, o lea o le numera numera m o le ai ai le taua o le pu o loʻo i ai le electron mulimuli tosoina. O e manatua lenei faʻataʻitaʻiga mai le amataga?:
I lenei tulaga, o le m o le -1, talu ai i le p atigi (3 orbitals), afai e 4 electrons, o le mulimuli tasi e faʻatumu o le le lelei o le muamua taʻamilosaga.
- Quantum numera s. O le numera numera s e mafai ona naʻo le ½ ma le -½. A faʻapea o le electron mulimuli na tusia e lelei, o lona uiga, o le aū i luga, o le s o le ½. I leisi itu, afai o le eletise mulimuli e faʻatumu le taʻamilosaga e le lelei, o lona uiga, faʻatasi ma le aū e faʻasino i lalo, o le a avea ma -½.
Faʻamalositino ma faʻataʻitaʻiga
Ioe, ua uma ona tatou iloa o nei mea uma o le tele o faʻamatalaga, ae o le a e malamalama atili i ai ma ni faʻataʻitaʻiga. O tatou a lea!
1 faataitaiga
Selenium (Se) -> Numera atomu: 34
- Matou te tusia le faʻatulagaina ole eletise. O loʻo matou tusia le faʻatulagaina ole eletise e tusa ai ma le ata a le Moeller, ma ia amanaʻia o le s, p, d ma le f orbitals o loʻo iai le 2, 6, 10 ma le 14 electrons. O loʻo matou tusiina le faʻavasega e ala i le faʻaopopoina o numera o electrons, lea e tusia o se exponent.
1s22s22p63s23p64s23d104p4
A o le 4p orbital e le faʻatumuina, talu ai o le a faʻaopopo eletise i le 36, matou te le tuʻuina le 4p6ae 4p4.
- Matou te aveina numera numera. Ina ia faia lenei mea, tatou vaʻai atu i le valence poʻo le 'eseʻese electron, o lona uiga, o le electron mulimuli na faʻatumuina le orbital. I lenei tulaga, o le a tatou vaʻai i le 4p4.
- Numera autu taua. Ole malosiaga mulimuli na faʻatumuina ole 4.
n = 4
- Numera numera lona lua. O le pito i lalo ole malosiʻaga mulimuli e faʻatumu o le p orbital.
l = 1
- Numera fuainumera maneta. Afai o loʻo tatou tosoina eletise, o le mulimuli e faʻatumu o le muamua taʻamilosaga o le p atigi.
m = -1
- Fuainumera fuainumera numera. O le eletise mulimuli e nofo ai le p orbital ei ai le aū i lalo.
s = -½
2 faataitaiga
Auro (Au) -> [Xe] 6s14f145d10
- Matua numera numera -> n = 5
- Numera numera lona lua -> l = 2
- Numera fuainumera maneta -> m = 2
- Milo numera numera -> s = -½
Ma na pau lava lena! O lou taimi lenei, e mafai ona e faia le faʻatulagaina o le eletise ma maua numera numera o mea nei?
Kr (24), Rb (37), Br (35), Lu (71), Au (79)