Fai mai le tala, i Eleni anamua, sa i ai le fitafita taua, sa fiafia i ai ana paʻaga uma ona o le lototetele ma le malosi, ma sa fefefe i ai ona fili ona o lona tomai i le saʻo o metotia taua na aʻoaʻoina mai o latou atua. Sa valaauina Achilles ma fai ma sui o se tasi o tagata lauiloa i luga o le Mauga o Olympus. E te fia iloa lona talafatu?
Ou te fia taʻuina atu ia te oe le olaga taʻutaʻua o lenei tagata tau fefe ina ia e iloa taimi sili ona taua o lona olaga. Oe o le a vaʻaia mai lona fanau mai i lona maliu. O le aisea na ia aitu ai ma le auala na ia le oti mai lona ulu i ona tapuvae, ae tino i ona vae. Mo lenei mafuaʻaga se aū i totonu o lona mulivae na mafua ai lona oti.
O ai matua o Achilles?
O Achilles na sau mai se soʻotaga ese lava, i totonu ia te ia o natura e lua na tuʻufaʻatasia: tagata ma le atua. O lona tama o Ou te tau, o se toa mataʻutia o le na i ai le faʻaaloalo o le faʻaipoipo Thetis, atua fafine ola pea o Olympus.
O ia o se fafine e le mafaatusalia lona aulelei, matua aulelei na manaʻomia e Zeus ma Poseidon lona alofa mo se taimi umi, ae na la iloaina se mea mataʻutia, lea o le a lamatia ai o la malosiʻaga i luga o Olympus, o le mafuaʻaga lea na latou lafoai ai lo latou alofa mo Thetis.
O le a lenei talafefe leaga na fefe ai oe? I se tasi aso, na avatua ai e le titan Prometheus se faaaliga i le atua o Zeus, o lenei mea na lafoina ai se valoʻaga e leʻi mafaufauina. O iina na latou vaaia ai lena mea O le a fanauina e Thetis se tama tama sili ona malosi, mafai ona puleaina lona tama i le taimi o le avea o lana nofoaiga.
Zeus ma Poseidon na latou fefefe tele ina ua latou faʻalogo i tala leaga faʻapea, o le mea lea, leai se tasi o latou na manaʻo e avea ma tama o lenei mea leaga meaola, o lea na latou faʻatagaina ai le aitu fafine matagofie e faʻaipoipo i se faigofie tagata.
Ua taunuʻu le aso o le faʻaipoipoga sili a Thetis ma Peleus. I le taimi o le taumafataga tele, o Eris, le atua fafine o feeseeseaiga, na mafua ai se feeseeseaiga i le va o atua fafine Hera, Athena ma Aphrodite; avea ma amataga o le a mulimuli ane avea ma iʻuga o Achilles.
Na manaʻomia uma e le au valaaulia le fiafia tele i le ulugaliʻi fou, ina ia latou ola fiafia ai pea, peitaʻi, e leʻi tupu lenei mea. E leʻi leva talu ona fanau lona tina o Achilles, o le atua fafine o le vai, na ia toe foi i le sami ma lafoa ai lona atalii ma lona tama. Lenei mafua ai tiga tele i nei tagata e toalua oe na alofa ia te ia ma misia o ia mo le totoe o latou olaga.
Na faʻapefea mai le tamaitiiti o Achilles?
O Achilles, mai lona fanau mai, o se tama matua, ma le malosi tele. Faʻapea foi, sa saosaoa sa o lea sa lauiloa o "malamalama-vae”. Sa ia te ia se tagata malosi, faʻaalia le matua naunau mo le taʻutaʻua ma le fiainu mo le saua i ona uso a tagata. Fai mai tala o lenei amioga na afua mai i le tuʻulafoaʻia o lona tina, o se mea moni na mafua ai ona tele faʻanoanoaga i lona loto.
Na ola o ia i tausaga muamua o lona olaga i Phtia faʻatasi ma lona tama o Peleo. O lona faiaoga sili o Phoenix na aʻoaʻoina ia te ia mea sili ona taua mo se tamaititi o lona matua. O sootaga o le alofa ma le faauo na faia i lo la va. Fénix alofa ia te ia e pei o ia o lona atalii, na te masani ona tausi ia te ia ma sa faatasi ma ia seia oo i lona talavou.
I le taimi o lona laitiiti na ia feiloai foi Patroclus, o se aliʻi talavou na faʻasoa uma ana mea sa fai ia te ia. Na latou aʻoaʻoina le tomai o taua ma isi aʻoaʻoga e ono avea ai i latou ma taʻitaʻiʻau mulimuli ane. Na avea le toalua ma uo sili ona lelei, nonofo faʻatasi mo o la olaga atoa.
Achilles pe a ulufale i le talavou o lona tama na auina atu ia te ia Chiron, lona fou faiaoga. Chiron o se maoaʻe centaur, iloga mai isi e ala i le malamalama ma sili ona malamalama i le vaega o taua. O ia lea na aʻoaʻoina le perenise talavou i metotia o le puipuiga ma osofaʻiga i taimi o taua, vailaʻau ma ituaiga uma o ola i taua.
Lenei fitafita sili, tama a le atua fafine tina ma tama faitino, na fanau mai ma se uiga na iloga ai o ia mai isi atua ma mai isi tagata, o ia o se temu. O le uiga o laʻu tala, e leʻo tino ola pea o ia, faʻafefea ona sili atu le vaivai o le tagata e pei o Achilles?
Fai mai le tala, o lona tina ae le i alu, fufui o ia i le vai o le Styx aloalo e avatu ai ia te ia le tino ola pea. A o ia uuina ona vae e taofi ai o ia mai le magoto pe o le feaveaʻi e peau, latou te leʻi susu, pe latou te mauaina foi le malosi o aʻafiaga o vai faataulaitu. O le mea lea, Achilles mafai ona sao i soʻo se manuʻa ae o le a maliu i ona vae, o le mea lea o le lauiloa faaupuga: "O le mulivae Achilles", O se upu uiga tutusa mo vaivaiga.
Le Trojan War
O se faasologa o mea na tutupu na amataina ai se taua tele i le va o tagata Eleni ma Trojans lauiloa o le Trojan War. O lenei taua na valoia mo le tele o tausaga ma ua uma ona iloa o Achilles o le a oti ai i totonu. O Thetis, lona tina pele, na ia iloaina se faʻasilasilaga mataʻutia, ma faʻataʻele ia te ia i vai faʻataulaitu e avatua ia te ia le tino ola pea.
Ona ia taumafai lea e nana mai i le taua fitafita i afafine o le Tupu o Lycomedes, ae o ana taumafaiga na le aoga, ona o Achilles na maua na o ia i lalo o le faaosoosoga o musika o le pu, o se talita ma se tao. Ma o lea na ia alu atu ai ma Ulysses e tau i le itu a le vaegaau a Eleni.
I le taimi o le taua sa taʻutaʻua o ia ona o lona saua, na ia faatafunaina taulaga, gaoia mea na ia maua i lana auala. Na ia luluina le fefe i totonu o le Trojans ona ua latou iloa latou te le ola i ona luma. I nei malae o taua ua leiloa lana uo mamae, Patroclus, lea na mafua ai ona ia fasiotia Hector ma tau ma le ita tele ma le fiainu mo le tauimasui.
O solofanua na ofoina atu i le Trojans na avea ma mailei e ulufale ai i le taulaga o Troy. O Achilles ina ua sopoʻia pa tetele na faʻaauau pea ona faʻaleagaina mea uma i lona ala, e ui lava na iʻu foi i le oti. O Pale, le atalii o King Priam ma le uso o Hector, na puipuia e le atua fafine o Aphrodite, na iloa ona amataina se aso manuia i le mulivae o Achilles, ma mafua ai le oti vave.
E leai se masalosalo o Achilles O ia o se tasi o toa taʻutaʻua o tala faa-Eleni. O lona auai i le Troop War na mafai ai e le au Eleni ona manumalo i le fusuaga ae o lenei mea na maumau ai lona ola. O se faʻataʻitaʻiga manino o le ala o manaʻoga o le taui ma sui, ita ma manaʻoga leaga taitai atu ai i se oti mataʻutia tala atu o le lototoa.
O lenei lava, matou te faʻamoemoe na e fiafia e faitau le tala faʻasolopito a Achilles pei ona matou fiafia e taʻu atu ia te oe. Afai e i ai sau fesili e uiga i le toa Achilles, oe mafai ona tuʻu se manatu i lalo.