Intsomi yeOedipus

Ngemihla yokulawula koothixo baseOlimpiki, yayingezizo zonke iihambo kunye nohambo olumnandi. Kwakukho nookumkani abafayo abaphawula iintsomi zamaGrike ukumkani oedipus omnye wazo. Phambi kokuba afike kwitrone, wayengumntwana owashiywa ngabazali bakhe, nangona iminyaka yayihamba, ubomi baphinda babafumana.

Ndiyakumema ukuba ufunde malunga ibali elibuhlungu apho ukumkani wayengenakubalekela ikamva lakhe, elungiswe sisihlabo esibi ngaphambi kokuzalwa kwakhe. Ubukho be-Oedipus babusele buphawuliwe kwaye kwenzeka kanye njengoko bebebonile, ukuchitha iintsuku zakhe zokugqibela kubunzima kunye nentlungu enzulu.

intsomi ye-oedipus

Babengoobani abazali baka-Oedipus?

Eli libali lika-Oedipus, unyana omncinci oyinkosana wabantu ababini abafayo: Layo kunye noJocasta. La madoda ayefuna ukubona ikamva lawo Umlomo wedelphi, njengoko kwakuqhele ukwenziwa kumaxesha amandulo amaGrike.

Esi sigwebo asizange simzisele into elungileyo kolu sana lungekazalwa. Waxelela abazali bakhe ukuba izibulo lakhe liza kumbulala lize litshate nonina, ngenxa yoko uLaius wayexhalabele kakhulu. Ukuzalwa komntwana, utata wakhe wathumela umhlobo wakhe ukuba ayokumkhawulela, kodwa wayengenayo intliziyo yokuzibulala. Ke wabopha iinyawo zakhe emthini kwiNtaba yaseCiteron.

Umiselwe ukufa, umalusi olungileyo ogama linguForbas wamfumana wamsa kwinkosi yakhe uPolibo, inkosi yaseKorinte. Emva koko uyisa kumfazi wakhe amthandayo, ukumkanikazi uMerope. Uyakholiswa sisenzo semfesane somyeni wakhe amthandayo, ugqiba kwelokuba ahlale naye. Bobabini bamamkela njengomntwana wabo bayibiza ngokuba yioedipus, apho kubo kwakuthetha "iinyawo ezidumbileyo." Ukusukela ngoko uba yinkosana yaseKorinte.

U-Oedipus ufumanisa njani inyani yobomi bakhe?

U-Oedipus ngexesha lokufikisa kwakhe wayejongeka eqeqeshwe kakuhle kwimithambo yomkhosi. Abanye abafundi afunda nabo babamonela, yiyo loo nto babaxelela ukuba: "Uthathwe njengowakho, abazali bakho zange bakuthande." U-Oedipus, onzakele ngala mazwi arhabaxa, ubuza ukumkanikazi inyani ngemvelaphi yakhe: "ndixelele mama, ngaba yinyani ukuba awunguye umama? Ngoobani abazali bam? Ukumkanikazi uMerope wayesoloko esithi nguye kwaye akekho omnye umntu.

Nangona kunjalo, wayesenamathandabuzo, woyika, uthatha isigqibo sokuya kwi-oracle yaseDelphi ukuva ingxelo yakhe. Apho weva eyona nto ibuhlungu ebomini bakhe: wayengenguye unyana wookumkani baseKorinte, abazali bakhe yayingukumkani waseThebes, ababengamthandi ngenxa yesiphelo sakhe esikrakra. Isibonakaliso sakhe sasisoyikeka, sibi. Ke ucebise ukuba angaze aye eThebes. Kodwa u-Oedipus akazange athobele, waya kwangoko eFocida, ukusukela ngoko laqala ukuzaliseka ilishwa leziprofeto ezibhengeziweyo.

Zazaliseka njani iziprofeto ze-Oedipus?

Ukudideka kuka-Oedipus kwamkhokelela ekubeni azalisekise ikamva lakhe ukuba isigwebo samgweba. Unomdla wokususa isimilo sakhe, akazange aye eKorinte kodwa waya eThebes, apho zaziza kuzaliseka khona. Endleleni wadibana neqela lamadoda awatshabalalisayo kuba wayekholelwa ukuba aza kumhlasela, omnye wawo yayinguKumkani uLaius, utata wakhe wokwenyani. Kodwa u-Oedipus wayengazi okwangoku kwaye kuya kuthatha ixesha elide ukufumana inyani.

Emva kwexesha wahlaselwa sisigebenga esikhulu esoyikekayo ababesoyika bonke abahambi. Wayezinikele ekuhlaseleni abahambi ukuba abaziphenduli iigigmas zakhe. Kwakumalunga neSphinx, isidalwa esingaqhelekanga esinomzimba wenja, umsila wenyoka, amaphiko eentaka, izandla zomfazi, iinzipho zengonyama, ubuso bentombi, nelizwi lobudoda. Xa u-Oedipus ejongene naye endleleni wamxelela iqhina, awalichaza ngokuchanekileyo. Ke waqhekeka kwaye akasokuze aphinde ahlasele.

Wonke umntu wayebhiyozela ukutshatyalaliswa kweSphinx. Benza itheko elikhulu kwaye babhiyoza kuba ebengasayi kuphinda ahlasele omnye umntu. Kananjalo, emva kwako konke oku yayiyidinga likaCreon, umolokazana ka-Laius ongasekhoyo. Wanikezela ngesandla sodadewabo uJocasta kunye nobukumkani kulowo wakwaziyo ukuthoba iSphinx. Nantsi ke indlela esizaliseka ngayo isiprofeto sesi-XNUMX: owamazibulo wayeza kutshata nonina.

Indawo yokugqibela yeOedipus

Nje ukuba uSphinx onenzondo atshatyalaliswe, U-Oedipus kunye noJocasta batshata njengoko kunikelwa ngumzalwana wakhe. Ngexesha lokuphila kwabo, babenabantwana kwaye babonwabile ngokwenene belawula iThebes. Kude kube lilishwa ukufika kulo mmandla. Isibetho esibuhlungu seziganeko eziyintlekele sahlasela uxolo nokuchuma kwabemi, sibanyanzela ukuba babuyele kukumkani wabo u-Oedipus ukuze bafumane isisombululo.

I-thebans zayo yonke iminyaka iya ebhotwe nge-laurel kunye ne-olive branch. Kunye nabo kwaba Umbingeleli kaZeyus, othetha no-Oedipus egameni labantu bakhe: "Thebes, uyothuswa lilishwa kwaye akakwazi ukuphakamisa intloko yakhe kuloo nzonzobila iyingozi apho igxunyekwe khona ...". UKumkani u-Oedipus ubamamela ngenyameko emva koko bagoduke.

Okwangoku, kuyeza UCreon kunye neendaba ezinikiweyo ezivela kwigama likathixo uApollo. Ezi ndaba azikhuthazi kwaphela kukumkani, kuba kufunyaniswe ukuba uKumkani uLaius wabulawa ngaphandle komthetho. Uthixo wayalela ukuba abohlwaye abo bakwenzileyo, nokuba ngoobani. Nje ukuba kwenziwe ubulungisa, uThebes ubuyela esiqhelweni.

Ukukhangela isisombululo, inkosi iyalela ukuba kuqokelelwe abalinganiswa abalumkileyo abanjengo: UCorifeo, uCorifeo, uTiresias, owayesakuba ngumthunywa kaKumkani uPolibo, owayesakuba ngumalusi kaLaius kunye nenkosikazi yakhe uYocasta. Ukuphulaphula nganye, i-Oedipus enelishwa yafika kwisigqibo sokuba isiprofeto esibi se-oracle, esabalekela kuyo, sasizalisekile.

Waba yintoni umphumo ombi? U-Oedipus uxoshiwe eThebes kunye nabantwana bakhe. UJocasta uzibulele ebona ukuba yonke into yenzekile. Isizwe sazalwa ngokutsha kwaye baphila ubomi obuqhelekileyo. Yagqitywa ke imihla yokugqibela ka-Oedipus ukumkani, indoda elishwa ephawulwe ngamabali amabi ukusukela phambi kokuzalwa kwakhe kwaye emtshutshisa de kube sekupheleni kobomi bakhe.

Shiya amazwana